Różeniec górski (Rhodiola rosea) - powszechnie funkcjonuje pod wieloma nazwami: złoty korzeń, korzeń róży, korzeń pachnący różą, zachodni korzeń, laska Aarona , arktyczny korzeń, korona królewska, korzeń z Syberii.

rhodiola roseaJest unikalnym ziołem, rośnie i ma się dobrze w suchym, piaszczystym podłożu na dużych wysokościach w arktycznych rejonach Europy i Azji ( 1 ). Radzieccy naukowcy od dawna wiedzieli że to rodzime dla nich zioło, może zwiększyć energię i pomagać w psychicznym zmęczeniu, oraz wspierać organizm na różne sposoby. Zakończenie zimnej wojny sprawiło że wiele badań nad tym ziołem ujrzało światło dzienne. Wiedza na temat właściwości tego wszechstronnego zioła rozprzestrzenia się na całym świecie. Skłoniło to naukowców do badań nad zastosowaniem tej rośliny w leczeniu różnych przypadłości. Ich nowe odkrycia potwierdzają pozytywny wpływ na wiele fizjologicznych i psychologicznych stanów, wykazując że rzeczywiście różeniec jest potężnym antidotum na stresy współczesnego życia.

Zwiększa odporność organizmu na stres

Stres jest nieunikniony w dzisiejszym życiu i może mieć poważne konsekwencje dla naszego zdrowia psychicznego i fizycznego. Skuteczne sposoby radzenia sobie ze stresem są zatem niezbędne aby rozwijać się w żyjącym w szybkim tempie świecie. Badania wskazują że różeniec górski może zaoferować naturalne rozwiązanie do przezwyciężenia wielu dolegliwości związanych ze stresem.

Różeniec górski łagodzi objawy stresu poprzez równoważenie systemu reagowania na stres w organizmie, który składa się z układu współczulnego (który przygotowuje organizm do używania energii w sytuacjach kryzysowych, często opisywany jako "odpowiedź walki lub ucieczki") oraz przywspółczulnego układu nerwowego (który regeneruje energie i pomaga uzdrawiać ciało przywracając stan odprężenia). Ciągły stres sprawia że system działa niesymetryczne sprawiając że czujemy się zmęczeni, przygnębieni i nawet doprowadza do depresji. Różeniec górski pomaga w przywróceniu równowagi, działając jako adaptogen, który wzmacnia odpowiedź organizmu na stres fizyczny, psychiczny i emocjonalny.

Uważa się że różeniec zwiększa tolerancję organizmu na stres poprzez wpływ na kluczowe neuroprzekaźniki, takie jak serotonina, noradrenalina i naturalnych opioidów dzięki którym czujemy się dobrze, takich jak beta-endorfiny ( 2 , 3 ).

Wzmocnienie zdrowia układu nerwowego

Efekty działania różeńca górskiego są szczególnie istotne w działaniu układu nerwowego. Według doktora Richarda Browna z Columbia University, różeniec górski działa bardzo pozytywnie ponieważ "poprawia właściwości uzdrawiające naszego układu nerwowego." Zauważa on że różeniec zapewnia zarówno "stymulację poznawczą" jak i "emocjonalne uspokojenie", które prowadzi do poprawy funkcji poznawczych i pamięci, a także przyczyniając się do możliwości utrzymania długotrwałego funkcjonowania mózgu bez odpoczynku ( 1 )

Różeniec górski Arktyczny korzeń z Syberii

Liczne badania wykazały że różeniec górski może znacznie zmniejszyć zmęczenie psychiczne i fizyczne w warunkach napięcia, zwiększając poziom energii organizmu. W jednym z badań małe dawki (170 mg na dobę) ekstraktu z różeńca górskiego podano 56 młodym lekarzom na nocnym dyżurze, podczas którego możemy zauważyć spadek wydajności fizycznej i umysłowej ( 4 ). Naukowcy odkryli że używanie ośrodków funkcji poznawczych i pamięci, takich jak asocjacyjne myślenie (kojarzenie), pamięć krótkotrwała, obliczenia i szybkości percepcji audiowizualnej, uległo polepszeniu w grupie przyjmującej różenieńca górskiego, istotnie zmniejszyło się też zmęczenie wywołane stresem, po zaledwie dwóch tygodniach suplementacji. Nie stwierdzono efektów ubocznych.

W badaniu wpływu różeńca górskiego na wydolności pracy, naukowcy podawali 10 kropli nalewki z różeńca górskiego (odpowiednik 100-150 mg wyciągu z różeńca), raz lub dwa razy dziennie przez dwa do trzech tygodni 27 zdrowym studentom, lekarzom i naukowcom w wieku 19-46 lat, na kilka dni przed rozpoczęciem intensywnej pracy intelektualnej ( 1 ). Większość grupy stwierdziła poprawę długości czasu pracy i poprawę jakości pracy, a we wszystkich przypadkach różeniec górski zapobiegał utracie zdolności do pracy z powodu zmęczenia.

Badania wykazały również inne korzyści używania różeńca górskiego, pomaga zwiększyć uwagę i wydłuża czas skupienia w zadaniach wymagających koncentracji. Seria badań wykazała że jednorazowa dawka różeńca górskiego od 300 mg w górę znacznie zmniejszyła procent popełnianych błędów zwłaszcza przy ponad ośmiogodzinnym wysiłku ( 1 ).

Zwiększenie wytrzymałości fizycznej

Różeniec górski pomaga również wzmocnić wytrzymałość fizyczną organizmu, dzięki czemu jest bardziej odporny na różne obciążenia, takie jak ostry wysiłek fizyczny i jednostajne czynności męczące mięśnie.

W jednym z badań po zastosowaniu małych i średnich dawek różeńca górskiego u zwierząt, zaobserwowano zwiększenie energii i siły w "teście pływania"  - fizycznie i psychicznie stresującym badaniu w którym zwierzęta umieszcza się w pojemniku z wodą i mierzy czas utrzymania głowy nad wodą ( 1 , 5 ).

Wyniki zostały potwierdzone w innym badaniu, szczury którym został zaaplikowany różeniec górski były w stanie pływać o 25% dłużej w porównaniu ze zwierzętami które nie otrzymały różeńca górskiego. Adenozynotrójfosforan (ATP) jest jednym z głównych źródeł energii ciała, naukowcy doszli do wniosku że różeniec zwiększa wydolność fizyczną poprzez aktywację syntezy tego istotnego źródła energii i pobudzenia procesów regeneracji energii po intensywnym wysiłku ( 6 ).

Różeniec pomaga poprawić wydolność u ludzi. W sprawozdaniu z badania młodych, zdrowych i dorosłych osób, którzy spożywali 200 mg ekstraktu z różeńca na godzinę przed ćwiczeniami fizycznymi znacząco zwiększyli możliwości wytrzymałościowe ciała ( 7 ).

Różeniec górski Arktyczny korzeń z Syberii

Różeniec pomaga również chronić tkankę mięśniową podczas ćwiczeń. Ten efekt zaobserwowano w badaniu z udziałem zdrowych ochotników, którzy nie ćwiczą regularnie, po wyczerpującym ćwiczenia u osób które spożywały ekstrakt różeńca stwierdzono niższy poziom białka C-reaktywnego - wskaźnika stanu zapalnego i kinazy kreatyniny, enzymu który jest wskaźnikiem uszkodzenia mięśni ( 8 ).

Nowe badania podkreślają zalety różeńca górskiego

W ciągu kilku ostatnich lat nowe wyniki badań wykazały bardzo różnorodne zalety różeńca górskiego. Obejmują one ochronę układu nerwowego przed stresem oksydacyjnym, polepszenie jakości snu, zwalczanie nastrojów depresyjnych, łagodzenie niepokoju i pomaganie w utrzymaniu odpowiedniego poziomu cukru we krwi.

Nowe badania potwierdzają silne działanie antyoksydacyjne różeńca górskiego, które chronią komórki układu nerwowego. Badania na Jiangsu Institute of Nuclear Medicine w Chinach wykazały że salidrozyd, aktywny składnik znajdujący się w różeńcu górskim, chroni ludzkie neurony przed stresem oksydacyjnym na kilka sposobów, w tym indukcją kilku enzymów przeciwutleniających. Chroniąc komórki układu nerwowego przed stresem oksydacyjnym i zapobiegając śmierci komórek, według naukowców salidrozyd może być używany "... do leczenia i zapobiegania chorobom neurodegeneracyjnym występujących z powodu stresu oksydacyjnego" ( 9 ).

Różeniec górski może pomóc również w zmniejszaniu uczucia pobudzenia i bezsenności, według wstępnych badaniach w  Heilongjiang University of Chinese Medicine. Pochodzący z różeńca górskiego salidrozyd podawano myszom wraz z lekiem uspokajającym (pentobarbital sodu) wzmocnia działanie uspokajające leku i działanie nasenne. "Salidrozyd może znacznie zmniejszyć czas oczekiwania na sen i przedłużyć czas spania myszy ... uzyskujemy znaczący wpływ uspokajający i nasenny." stwierdzili naukowcy ( 10 ).

Ponadto różeniec może pomóc w utrzymaniu zdrowia psychicznego, poprawiając nastroju, łagodząc niepokój i podnosząc odporność na stres. Gdy badacze z University of Camerino we Włoszech podawali ekstrakt różeńca górskiego myszom okazało się że wyciąg "znacznie, bez zależności od dawki, wywoływał efekty podobne do przeciwdepresyjnych, adaptogenne, anty-lękowe i stymulujące w przypadku myszy" ( 11 ).

Dodatkowo nowe dowody sugerują że może pomagać w innych chorobach wywołanych stresem np. anoreksji. Naukowcy badający anoreksje wywołaną stresem u szczurów, lub przez wstrzyknięcie czynnika uwalniającego kortykotropinę (główny mediator odpowiedzi na stres u zwierząt). Podawali dawki 15 i 20 mg na kilogram masy ciała ekstraktu różeńca może odwrócić efekty powodujące anoreksje. Badacze doszli do wniosku że to badanie dostarcza "funkcjonalnych dowodów na adaptogenne i antystresowe właściwości różeńca górskiego." ( 12 ).

Różeniec górski może wpływać korzystnie na regulacje poziomu cukru w krwi. Naukowcy badali wpływ różeńca górskiego (Rhodiola rosea) i cynamonu (Cinnamomum cassia), oba są używane w medycynie ludowej jako leki na cukrzycę, na 10 szczurów cierpiących na cukrzycę. Każde zwierzę otrzymywało ekstrakty obu ziół przez 12 tygodni. "Ekstrakty z Cinnamomum cassia i Rhodiola rosea istotne zmniejszyły stężenie glukozy we krwi, zwiększyły stężenie zredukowanego glutationu i działania reduktazy glutationu, S-transferazy glutationowej, peroksydazy glutationowej, katalazy i dysmutazy w wątrobie." Na podstawie tych imponujących wyników, Badacze doszli do wniosku, że ekstrakt różeńca górskiego może być z powodzeniem stosowany w "korygowaniu hiperglikemii oraz zapobieganiu powikłaniom chorobowym cukrzycy." ( 13 ).

Zalecane spożycie różeńca

Średnia dawka ekstraktu różeńca wynosi od 200 mg do 400 mg na dzień, który jest standaryzowany na zawartość rosawiny i salidrozydu w stosunku 3:1. Podobnie do stosunku które występuje naturalnie w korzeniu różeńca górskiego.

Bardzo ważne jest zwrócenie uwagi na skład preparatu i kupowanie tylko te zawierające różeńca górskiego (Rhodiola rosea L.), ponieważ jest to rodzaj różeńca który był najczęściej badany na zwierzętach i ludziach. Podczas gdy salidrozyd znajduje się we wszystkich rodzajach różeńca, tylko różeniec górski zawiera rosawiny (rozarinę, rozawinę, rozinę). "Około 51% wszystkich badań na zwierzętach i 94% badań na ludziach sprawdzających wpływ roślin z rodzaju różeńców przeprowadzone były z użyciem różeńca górskiego", zauważa dziennikarz Carl Germano. I dodaje: "Tylko różeniec górski przeszedł intensywne badania toksykologiczne i został uznany za bezpieczny dla zwierząt i ludzi."

Różeniec jest ogólnie uważany za bezpieczny i dobrze tolerowany, ale wysokie dawki (1,5-2,0 g/dzień) wywoływały nadpobudliwość. Różeniec górski może mieć łagodne działanie energetyzujące więc należy go używać w godzinach rannych i popołudniowych, najlepiej zażywać na czczo lub między posiłkami . Efekty działania różeńca u kobiet w ciąży i karmiących piersią nie zostały jeszcze zbadane, więc nie powinny one stosować zioła zanim nie będzie więcej informacji o jego działaniu w tych przypadkach ( 3 ).

Podsumowanie

Dzisiejszy świat ciągle zwiększa obciążenie psychiczne i fizyczne, dorośli mogą wzmocnić swoją zdolność do reagowania na codzienne czynniki stresowe, zarówno psychiczne jak i fizyczne, za pomocą ekstraktów z różeńca górskiego. Biorąc pod uwagę jego ogromny potencjał dla zapobiegania zaburzeń związanych ze stresem, to niezwykłe zioło z regionów arktycznych Rosji powinno znaleźć trwałe miejsce w apteczce wszystkich dorosłych ludzi.

 

Różeniec górski Arktyczny korzeń z Syberii



Przypisy

1 "Rhodiola rosea: A Phytomedicinal Overview. Herbalgram." Brown R, Gerbarg P, Ramazanov Z.

2 "Plasma beta-endorphin and stress hormones in stress and adaptation." Lishmanov IuB, Trifonova ZhV, Tsibin AN, Maslova LV, Dement’eva LA.

3 "Rhodiola rosea: a possible plant adaptogen." Kelly GS.

4 "Rhodiola rosea in stress induced fatigue—a double blind cross-over study of a standardized extract SHR-5 with a repeated low-dose regimen on the mental performance of healthy physicians during night duty. Phytomedicine." Darbinyan V, Kteyan A, Panossian A.

5 "The Rhodiola Revolution: Transform Your Health with the Herbal Breakthrough of the 21st Century." Richard P. Brown, Patricia L. Gerbarg.

6. "Effect of extracts from Rhodiola rosea and Rhodiola crenulata (Crassulaceae) roots on ATP content in mitochondria of skeletal muscles." Abidov M, Crendal F, Grachev S, Seifulla R, Ziegenfuss T.

7 "Acute Rhodiola rosea intake can improve endurance exercise performance." De Bock K, Eijnde BO, Ramaekers M, Hespel P.

8 "Extract of Rhodiola rosea radix reduces the level of C-reactive protein and creatinine kinase in the blood." Abidov M, Grachev S, Seifulla RD, Ziegenfuss TN.

9 "Protective effects of salidroside on hydrogen peroxide-induced apoptosis in SH-SY5Y human neuroblastoma cells." Zhang L, Yu H, Sun Y, Lin X, Chen B, Tan C, Cao G, Wang Z.

10 "Pharmacological studies on the sedative and hypnotic effect of salidroside from the Chinese medicinal plant Rhodiola sachalinensis. Phytomedicine." Li T, Xu G, Wu L, Sun C.

11 "Adaptogenic and central nervous system effects of single doses of 3% rosavin and 1% salidroside Rhodiola rosea L. extract in mice." Perfumi M, Mattioli L.

12 "Rhodiola rosea L. extract reduces stress- and CRF-induced anorexia in rats." Mattioli L, Perfumi M.

13 "Antioxidative effects of Cinnamomi cassiae and Rhodiola rosea extracts in liver of diabetic mice." Kim SH, Hyun SH, Choung SY.



Źródła:

www.wikipedia.org
en.wikipedia.org/wiki/Rhodiola_rosea
www.lef.org/magazine/2007/12/report_nutraceutical/Page-01
examine.com/supplements/Rhodiola+Rosea/
www.herbwisdom.com/herb-rhodiola.html